Şeffaflık karar alma sürecinin içini görebilme ve belge ve toplantılara erişebilme anlamına gelmektedir.
AB’de Şeffaflık konusunda en çok AB Divanı ’nda ilerleme kaydedilmiştir. Divan kurumları tüm başvuruları toptan reddetmek yerine her belgeyi tek tek incelemeye zorlamıştır.
Divan tarafından kaydedilen ilerleme, şu anda Avrupa Topluluğu Antlaşması Madde 255 temel alınarak ortak karar ve nitelikli çoğunlukla kabul edilen şeffaflık tüzüğünün bir parçasıdır.
Belgelere erişim için başvurular kurum tarafından 15 iş günü içinde işleme konulmalıdır, fakat genellikle mektup aldıktan sonra kayıt yapılması için 10 gün beklemektedirler ve 15 gün daha isteyebilirler ve bundan sonra cevap vermeyi reddedebilirler.
Bireylerin, sonrasında yeniden değerlendirmek için kuruma yeni bir başvuru yollama, ve nihayetinde, Ombudsman’a ya da AB Divan’na gitme hakları vardır.
Kurumlar vatandaşlara internet üzerinden bilgi sağlayarak şeffaflıklarını artırmışlardır. Fakat yasa üzerindeki dahili planlamalarını hala halktan ve hatta ulusal parlamentolardan ve AB Parlamentosu’ndan saklamaktadırlar.
AB Parlamento komiteleri yasa önerilerini tartışırken çoğunlukla bu, tamamen günü geçmiş versiyonlar üzerinde yapılır. Parlamento üyelerinin arkasında, ilgili Konsey çalışma grubunun son toplantısından alınan güncel versiyonlarla birlikte kalıcı temsilcilikler, AB Komisyonu ve Konsey’den asistanlar ve ya da öğrenciler oturur. Asıl yasa üretme burada meydana gelmektedir. Haziran 2002’deki AB Seville Zirvesi’ndeki sonuçlara göre, Konsey toplantıları halka açılmalıdır.
Yine de sınırlamaların çoğu devam etmektedir. Örneğin 2003 yılındaki Yunan Başkanlığı’nda 170 Konsey toplantısından yalnızca 8’i halka açık olacaktır.
Gelecek
Avrupa'nın Geleceğine İlişkin Konvansiyon yeni AB yasalarının tartışıldığı tüm resmi Konsey toplantılarında açıklığın olmasını önermektedir.
Fakat, Konvansiyon yasama komitelerini henüz açıp vatandaşlarına yasalarının nasıl yapıldığına dair gerçek bir kavrayış vermeyecektir.
Ayrılan Avrupa Ombudsmanı Jacob Söderman şeffaflık ve idari reform önermiştir.
Avrupa Parlamentosu, ⅔’lük çoğunluk aksine karar vermediği sürece tüm toplantı ve belgelerin açık olmasını önermiştir. Bu öneri Konvansiyon’un 200 üye ve yedek üyesinden destek almıştır fakat Praesidium tarafından yine de Anayasa’ya konulmamıştır.
Linkler